به نقل از «مهر»

قلعه‌های تاریخی گردشگران را به قزوین فرا می‌خوانند

تاریخ انتشار: ۲۳ اسفند ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۵۸۴۶۷۲

خبرگزاری مهر- گروه استان‌ها: قزوین به عنوان شهری با قدمتی بس طولانی دارای آثار تاریخی بسیاری است اما یکی از اصلی ترین وجه تمایز قزوین با خیلی از استان‌های کشور، موقعیت جغرافیایی آن است.

این موقعیت جغرافیایی و کوهستانی باعث شده تا مناطق کوهستانی طارم، الموت و حتی آوج قلعه‌هایی بزرگ و محکم را در خود جای داده باشند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این قلعه‌ها در برهه‌های مختلف تاریخی توانسته‌اند به پناهگاه و دژی محکم برای مخالفین حکومت‌های مختلف تبدیل شوند. بخش عمده‌ای از این قلعه‌ها همچون قلعه تاریخی حسن صباح دارای اهمیتی مهم در تاریخ ایران هستند و حتی در کتب تاریخی می‌توان نام این قلعه‌ها را مشاهده کرد.

قلعه الموت محل استقرار حسن صباح

یکی از مهم‌ترین این قلعه‌ها، قلعه الموت است که از آن به عنوان دژ حسن صباح و یا قلعه حسن صباح نیز یاد می‌شود.

این قلعه که در منطقه الموت قزوین و شمال شرقی روستای گازرخان (قصر خان) قرار دارد بر فراز صخره‌ای به ارتفاع ۲۱۶۳ متر از سطح دریا ساخته شده است.

بگفته حمدالله مستوفی مورخ بنام، این بنا توسط «داعی الی الحق حسن بن زید» بنا شده است و حسن صباح درسال ۴۸۳ هجری قمری این قلعه را تصرف کرد واکنون به نام دژ حسن صباح نیز نامیده می‌شود.

عمده شهرت دژ به علت فعالیت‌های نظامی، امنیتی حسن صباح در آن بوده است.

دژ شمیران یادگاری از ساسانیان

این دژ که یادگاری از دوره ساسانیان است با نام‌های متفاوت دیگری همچون سمیران، شمیران، سمیرم، شمع ایران، کنگریان، سمیویروم و سالاریه نیز شناخته می‌شود.

این قلعه در بخش طارم سفلی قزوین و در کنار دریاچه سپید رود بر بالای تپه‌ای مرتفع و سنگی که رود قزل اوزن از جنوب آن می‌گذرد قرار دارد.

در حالی که برخی‌ها قدمت این بنا را به دوران قبل از اسلام نسبت می‌دهند، جهانگردان به نامی مانند ابودلف (۳۳۱ ه. ق) و ناصر خسرو (۴۳۸ ه. ق) بر عظمت این دژ اعتراف کرده‌اند.

این دژ نزدیک به دو قرن جزو قلعه‌های اسماعیلیان بوده و پس از هجوم هلاکو تا پایان دوره صفوی نیز در کشمکش‌های سیاسی اهمیتی بسزا داشته است.

قز قلعه تاکستان

قز قلعه تاکستان از دیگر دژهای مستحکم قزوینی است که در تاکستان و در کنار روستای آبکلو بنا نهاده شده است. این قلعه که از سه طرف به پرتگاه‌های عمیق شده، برای ورود آن فقط باید از سمت جنوب وارد شد.

پایه‌های باقی مانده ستروگ این چهار طاقی ابعادی در حدود سه متر دارد در برخی از قسمت‌های این قلعه علاوه بر سنگ از آجر مانند آجرهای دوره ساسانی نیز استفاده شده است.

قلعه بیدلان مهمترین قلعه حسن صباح

قلعه بیدلان یا شیرکوه از دیگر قلعه‌های مهم قزوین است که در نزدیکی روستای باغدشت و بر فراز قله‌ای با ارتفاع ۱۸۵۱ متر از سطح دریا قرار دارد.

این قلعه که مهمترین قلعه استراتژیک اسماعیلیان در قزوین است. این قلعه در محل تقاطع طالقان رود و الموت رود قرار گرفته و به دلیل تسلطی که بر سراسر منطقه دارد، گلوگاه مهمی برای رویارویی با مهاجمانی بوده که به دره گام می‌گذاردند.

ویژگی‌های منحصر به فردی را می‌توان در اطراف این دژ دید تا جایی که در اطراف آن دره‌هایی عمیق وجود دارد تا جایی که عمق برخی از این دره‌ها به ۶۰۰ متر نیز می‌رسد.
وجود هشت مخزن بزرگ آب که با عرض تقریبی ۱/۷۵ و درازای ۶ تا ۱۶ متری در دل سنگ کنده شده‌اند از عزم جدی قلعه نشینان برای پایداری در محاصره‌های طولانی حکایت دارد.

قلعه لمبسر مستحکم همچون کوه‌های الموت

این قلعه بزرگترین و مستحکم‌ترین قلعه اسماعیلیان در ایران است و موقعیت آن را باید در سه کیلومتری رازمیان الموت جستجو کرد.

در کنار این قلعه دره‌های عمیق نینه رود و لمه باعث شده تا راه دسترسی به آن به شدت سخت و مشکل باشد و برای دسترسی به آن تنها باید از دو دروازه شمالی و جنوبی وارد شد.

تاریخ بنای اصلی قلعه را به پیش از اسلام نسبت می‌دهند و پس از تصرف آن در شب چهارشنبه بیستم ذی القعده سال ۴۸۹ هجری توسط کیا بزرگ امید بازسازی شده و توسعه یافته است.

دیواره‌های عظیم دولایه با ارتفاعی افزون بر ده متر از سنگ‌های بسیار بزرگ، ساختمان اصلی در بخش شمالی دژ با دیوارهایی به قطر یک متر و بیست سانتی متر از سنگ تراشیده، مخازن عظیم و شگفت آور آب و غلاّت در جنوب و جنوب شرقی قلعه، چند برج و سیستم آبرسانی که هر بیننده‌ای را به حیرت وا می‌دارد از آثار به جای مانده در دژ لمبسر است.

میمون قلعه

میمون قلعه یکی از قدیمی ترین قلعه‌های قزوین که در جنوب شهر قزوین قرار دارد و امروز از آن چیزی جز یک کوه خاک باقی نمانده و تنها بقایایی از هشت برج آن باقی است.

از آن به عنوان مهمان قلعه نیز یاد می‌کنند و عده‌ای نیز به میمون بن عون کاتب – سردار موسی الهادی عباسی– در قرن دوم نسبت می‌دهند.

این قلعه بنایی است مربع شکل به ابعاد تقریبی ۷۰*۷۰ متر که از خشت‌های ۳۰*۳۰ سانتیمتر با ملاط شفته ساخته شده است. طبقه زیرین میمون قلعه از شرق تپه با سه تونل به غرب تپه منتهی می‌گردد و یک تونل شمالی – جنوبی این تونل‌ها را به هم متصل می‌سازد. برخی از سفالینه‌های به دست آمده در قلعه نشان از کاربرد آن تا دوره آل بویه دارد.

بدون شک قلعه‌ها بخشی از ظرفیت گردشگری قزوین به شمار می آیند. این ظرفیت غنی و تاریخی می‌تواند در نوروز ۱۴۰۱ پذیرای خیل عظیمی از گردشگران تاریخ دوست باشد.

نکته مهم این قلعه‌ها استقرار آن در دل طبیعت است و می‌تواند علاوه بر جلوه‌های تاریخی، سیاحتی به یادماندنی در دل طبیعت را به ارمغان بیاورد.

کد خبر 5446403

منبع: مهر

کلیدواژه: حسن صباح روستای الموت قزوین بوشهر ویروس کرونا کرمانشاه آمار کرونا خطبه های نماز جمعه سفر استانی اردوهای راهیان نور گردشگری شیوع کرونا مشهد ایلام عکس استانها جهاد تبیین خراسان رضوی قلعه ها ترین قلعه حسن صباح

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۵۸۴۶۷۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

«حشاشین» روایتگر حسن صباح تروریست یا کلیددار بهشت؟

قبل از اینکه بخواهد سروکله حسن صباح به روایت مصری‌های سکولار در سریال «حشاشین» پیدا شود، تاریخ از امت و رحلت پیامبر شروع شده، از ابوبکر، عمر، عثمان و امام علی (ع) عبور کرده، تا به مکاتب فکری مختلف و فرقه‌ها بخصوص فرقه اسماعیلیه در قرن ۱۱ می‌رسد.

بنا به ادعای سازندگان سریال، «خلافت عباسی بر نیمی از جهان حکومت می‌کرد. ولی در قرن یازدهم وضعیت خلافت عباسی در بغداد رو به وخامت بود و در بدترین شرایط خود قرار گرفت. گروهی از چوپانان ترک در سلسله سلجوقیان ظهور پیدا کردند و بزرگترین ارتش را روی زمین تشکیل دادند. آنها مشروعیت خود را با ادعای حمایت از خلیفه عباسی سنی به دست آوردند. آنها بر خلیفه نفوذ داشتند. همزمان خلافت شیعه فاطمی در مصر و مراکش در ضعیف‌ترین حالت خود بود. فرقه‌ها، عقاید و مکاتب افزایش یافت. در بین آنها فرقه باطنی توسط مردی به وجود آمد، که خطرناک‌ترین و عجیب‌ترین فرد بود. او «حسن بن الصباح» بود.

طبق نوشته حسن فضیلت‌خواه در کتاب «حسن صباح فرمانروای قلعه الموت»، سابقه پیدایش فرقه هفت امامی اسماعیلیه به قرون اولیه اسلام و زمان امام جعفر صادق (ع) امام ششم، شیعیان بر می‌گردد. امام صادق (ع) دارای چندین پسر بود. از میان پسران خود ابتدا اسماعیل را به جانشینی خود و به عنوان امام هفتم شیعیان انتخاب و به جامعه پیروان خود معرفی کرد. بعد‌ها گویا به دو دلیل تاریخی از این تصمیم منصرف و اسماعیل را به امر الهی از مقام امامت خلع و عهد خود را از او برداشت.

در کتب تاریخی آمده است که امام ششم به دو دلیل اسماعیل را از امامت برکنار کرد. یکی اینکه او با گروه‌های افراطی و تندرو در ارتباط بود و امام احساس خطر کرد که مبادا بعد از او جامعه شیعیان به خطر بیفتد. دوم اینکه اسماعیل شراب می‌نوشید و یک چنین انسانی نمی‌توانست صلاحیت امامت جامعه شیعیان را داشته باشد. 

امام صادق (ع) برای بار دوم پسر چهارم خود موسی کاظم (ع) را به امامت برگزید و به شیعیان معرفی کرد. در آن میان، جمعی از شیعیان انتخاب اول امام را شرعی و متقن و صحیح دانسته و بر امامت اسماعیل پافشاری کردند. دو پسر دیگر امام یعنی عبدالله و محمد هم در مقام دفاع از حق امامت خویش برآمدند. پس هر یک جماعتی را جمع کرده و در مقابل اراده پدر مقاومت کردند.

در آن میان، پیروان اسماعیل از بقیه نیرومندتر و قوی‌تر بودند. فرقه اسماعیلیه بعد‌ها در بلاد اسلامی به طغیان و عصیان و اعتراض روی آورده و به برخی اقدامات افراط گرایانه دامن زدند. اسماعیل در زمان حیات پدرش از دنیا رفت. پس اسماعیلیان پسر او محمد را به عنوان امام و جانشین پدرش برگزیدند و او را امام مستور (پنهان) لقب دادند. بعد‌ها حسن صباح خود را نائب امام مستور معرفی کرد.

شروع داستان از جنگ بین صلیبیان با فرقه اسماعیلیه می‌گذرد، تا اینکه اولین خون با دستور حسن صباح در تاریخ سریال «حشاشین» ریخته می‌شود. سریال روایت می‌کند: «حسن صباح قوی است، اگر موقعیتش با قلبش تضاد پیدا کند، قلبش را می‌کشد». 

در انتهای سریال «حشاشین» یار باوفای حسن صباح می‌گوید: «مولای ما دیگر واسطه بین ما و اماممان نیست، او با امام یکی شده است و در مقابلش هزینه‌های زیادی پرداخت کرده. تو پسرت را کشتی، همسرت را، عزیزانت را، پسرت هادی روانه آسمان کردی. شما کاری کردید که هیچ مومن و نگهبانی حتی هیچ پیامبری تحمل انجام آن را نداشت».

امیدعلی مسعودی، مدیر گروه ارتباطات اجتماعی و عضو هیات علمی دانشگاه سوره با نقد محتوایی سریال «حشاشین» از این حیث که تاریخ اسلام را تحریف کرده است، گفت: سروکله حسن صباح از کجا پیدا شد؟ آیا او بی‌سواد بود؟ راهزن بود؟ یا ایشان دو هم‌کلاسی با سواد داشت؟ آنها بر اساس عقایدشان که تغییر جامعه بود، از دست پادشاهان فرار کردند و به قلعه الموت پناه بردند. اما سریال «حشاشین» مبنای شکل‌گیری حرکات حسن صباح را ایران می‌داند. در حالی که آن زمان حکومت‌ها ملوک الطوایفی بود. لازم بود این سریال بازبینی بشود و تحریف‌های تاریخی‌اش توضیح داده شود. 

مسعودی ادامه داد: سریال «حشاشین» القا می‌کند که فرقه‌ای تحت رهبری صباح، ایرانی و تروریست بودند. در این سریال چهره‌ای از حسن صباح به تصویر کشیده شده، که گویا او ایرانی است و هر ایرانی تروریست است. در حالی که اسماعیلیه اعتقادات سفت و سختی داشتند. آنها آدم‌های معتقدی بودند و اگر با کسی درگیر می‌شدند، بخاطر اعتقاداتشان بود. بنابراین، کلیت روایت سریال «حشاشین» روایت علمی نیست.

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری ساير حوزه ها